De overheid moet onderzoeken of schulden van kwetsbare groepen vaker kunnen worden kwijtgescholden, nu de coronacrisis gaten slaat in hun financiën. Dit adviseert een werkgroep onder leiding van de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema in een rapport dat zondag werd overhandigd aan het kabinet. Onder meer arme gezinnen, zzp’ers, laaggeschoolden, statushouders en mensen met een beperking raken door de crisis „financieel in zwaar weer”, staat in het rapport.
„Al kwetsbare groepen worden het hardst geraakt en nieuwe kwetsbare groepen ontstaan”, schrijft de tijdelijke Werkgroep Sociale Impact van de Coronacrisis. Daarin zitten ook de Bredase burgemeester Paul Depla, die het stedennetwerk G40 voorzit, Leonard Geluk, directeur van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en Kim Putters, directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau, plus de wetenschappers Hans Boutellier (Verwey-Jonker Instituut) en Micha de Winter (Universiteit Utrecht).
Zij pleiten voor een „breed schuldenoffensief” om te „voorkomen dat problemen zich opstapelen”. Gemeenten en het Rijk zouden moeten samenwerken met woningcorporaties, zorgverzekeraars en energiemaatschappijen. Er zou een „brede noodstop/pauzeknop” op schulden moeten komen. De werkgroep verwijst naar een Nibud-peiling van begin april, waaruit blijkt dat ruim een derde van de Nederlandse huishoudens verwacht financiële problemen te krijgen de komende tijd. Een vijfde van de bevolking zag inkomsten teruglopen als gevolg van de crisis. „Vroegtijdig ingrijpen voorkomt stapeling van sociale en financiële problematiek”, staat in het rapport.
Vroegtijdig ingrijpen voorkomt stapeling van problematiek
De werkgroep adviseert het kabinet ook om te onderzoeken of werk met behoud van uitkering mogelijk is. In enkele gemeenten, waaronder Amsterdam, is daar al mee geëxperimenteerd. Zo kunnen mensen werkervaring blijven opdoen, zonder te worden gekort op hun uitkering. Tevens kan de overheid volgens de werkgroep tijdelijk soepeler omgaan met de vermogenstoets. Die schrijft voor dat mensen die vermogen hebben opgebouwd (vanaf 12.450 euro voor een huishouden met meerdere personen) geen recht hebben op bijstand.
Het rapport beschrijft hoe de coronacrisis het sociale weefsel in Nederland onder druk zet. Schuldhulpverleners kunnen hun cliënten niet meer bereiken, alleenstaande moeders draaien dubbele diensten in de zorg, leerlingen uit achterstandsgezinnen zijn onvindbaar voor scholen.
Tegelijkertijd, zo meent de werkgroep, blijkt Nederland „veerkrachtig”. Een vloedgolf aan initiatieven op lokaal niveau verzacht de pijn. In Alkmaar gaan vrijwilligers op de bakfiets langs bij mensen die door de coronamaatregelen niet bij Inloophuis De Zwaan terechtkunnen. In meerdere gemeenten zijn laptops verzameld voor scholieren. Vrijwilligers van ‘Heerlen Against Corona’ brengen boodschappen rond. De overheid moet, meent de werkgroep, die initiatieven de ruimte geven. Beperkende regels moeten worden geschrapt.
Bron: NRC
